Bursa Uludağ Üniversitesi, Tarih, Yüksek Lisans
Cezayir’de 7 Eylül 2024 tarihinde önceki cumhurbaşkanlığı döneminin sona ermesiyle yeni bir cumhurbaşkanlığı seçimi gerçekleştirilmiştir. Bu seçimler sonucunda mevcut Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun, seçmenlerin %84,30’unun oyunu alarak ikinci dönem için yeniden göreve seçilmiştir. Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun’un yeniden seçilmesi, derin tarihî bağlara sahip Cezayir-Türkiye ikili ilişkilerinin geleceği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu seçim, iki ülke arasındaki stratejik, siyasi, ekonomik ve kültürel boyutlarda önemli bir ivme kazandıran Türkiye-Cezayir Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi’nin devamlılığını sağlaması açısından da kritik bir rol oynamaktadır.
Süregelen Dostluk ve Kardeşlik İlişkileri
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2023 yılında Cezayir’e yaptığı son ziyarette Türkiye-Cezayir Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi’nin ikinci oturumu çerçevesinde, konuşmasına bu ifade ile başlamıştır: Süregelen Dostluk ve Kardeşlik İlişkileri. Bu açıklama, iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin önemini vurgulamakta ve pekiştirmektedir. 8 Eylül 2024 tarihinde Cezayir’deki cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun’u telefonla arayarak yeni dönemdeki zaferi dolayısıyla tebrik etmiştir. Erdoğan, Tebbun’a başarı dileklerinde bulunurken Cezayir halkının da refahı için iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlayacak adımların atılmasını temenni etmiştir. Bu çerçevede Cumhurbaşkanı Erdoğan, Tebbun’u Türkiye’ye davet ederek ikili ilişkilerin daha da güçlendirilmesi ve Filistin meselesi başta olmak üzere uluslararası sorunlar üzerinde iş birliği yapılması yönünde bir çağrıda bulunmuştur. Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ederek Türkiye-Cezayir ilişkilerinin daha üst düzeylere taşınması konusundaki kararlılığını ifade etmiştir. Bu durum, Cezayir ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gücünü göstermektedir. Her iki taraf bu ilişkileri tüm alanlarda ve farklı sektörlerde geliştirme konusundaki kararlılıklarını ifade etmişlerdir. Bu bağlamda ilişkilerin sürdürülmesi, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki ekonomik ve siyasi gelişmelere ve mevcut koşullara uyum sağlama amacı taşımaktadır.
İlişkileri Geliştirmek İçin Yeni Fırsatlar
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cezayir’deki seçim sonuçlarının Cezayir halkının Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun’un son beş yıl içerisinde gerçekleştirdiği adımlara ve çalışmalara verdiği güçlü desteğin bir göstergesi olduğunu vurgulamıştır. Ayrıca, Cezayir’in istikrarı ve refahının yeni dönemde daha da güçleneceğini ifade etmiştir. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye-Cezayir ilişkilerinin tüm alanlarda gelişmeye devam edeceğini de belirtmiştir. Bu durum, iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin son derece geniş bir alana sahip olduğunu ve iş birliği fırsatlarının oldukça büyük olduğunu ortaya koymaktadır. Cezayir-Türkiye ilişkilerinin kökenleri Osmanlı Devleti dönemine kadar uzanmakta olup bu durum, Türk ve Cezayir halkları arasındaki sosyal ve kültürel etkileşimlerin temellerini oluşturmuştur. Bu çerçevede çeşitli aktif kurumlar iki ülke arasındaki ortak Osmanlı kültürel mirasını güçlendirme çabalarının yanı sıra sosyal bağları da kuvvetlendirmeyi hedeflemektedir. Yunus Emre Enstitüsü, iki ülke arasındaki kültürel ilişkilerin geliştirilmesine yönelik faaliyetler yürütmektedir. Bunun yanı sıra, Türk İş Birliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), sanat, tarım ve kültürel programlar gibi birçok sektörde önemli projelere imza atmakta ve bu alanlarda Cezayir’e destek sunmaktadır. Cezayir; sanayi, inşaat ve enerji alanlarında Türkiye’nin Afrika’daki en büyük ticaret ortaklarından biri olarak öne çıkmaktadır. 2023 yılında Türk şirketlerinin Cezayir’deki yatırım hacmi yaklaşık 5 milyar dolara ulaşmıştır. Cezayir’deki yatırım alanlarının çeşitliliği, gelecekte iki ülke arasındaki iş birliğini güçlendirmek için daha fazla fırsat yaratma potansiyeline sahiptir. Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun’un ikinci döneminde yürütülecek stratejik çalışmaların bir parçası olarak ele alınacaktır. Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi’nin devam etmesi, Türk şirketlerinin Cezayir’deki çeşitli yatırım fırsatlarından yararlanmasına olanak tanımıştır; ayrıca bu sürecin gelecekte yeni fırsatlar eklemesi beklenmektedir. Stratejik açıdan Türkiye’nin Orta Doğu’daki konumu ile Cezayir’in Kuzey Afrika’daki konumu, iki ülke arasında bölgedeki çatışmaların, özellikle Filistin meselesi ve Libya’daki istikrarsızlık gibi sorunların çözümüne yönelik bir iş birliği zemini oluşturmaktadır. Cezayir ile Türkiye arasındaki iş birliğinin gelecekte askerî alanı da kapsaması öngörülmektedir.
Sonuç olarak; 2024 Cezayir Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarının Cezayir ile Türkiye arasındaki ikili ilişkilerin gelişimine olumlu katkıda bulunacağı ve bu ilişkinin birçok hassas alan ve sektörde her iki ülkenin politikalarıyla uyumlu bir şekilde ilerleyeceği sonucuna varılabilir. Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun’un yeni cumhurbaşkanlığı programı, petrol ve gaz sektörü dışındaki bir ekonomi inşa etmeyi hedeflemekte ve bu çerçevede Cezayir’de çeşitli alanlarda yatırım imkânlarını açmayı amaçlamaktadır. Bu yaklaşım, gelecekte Türkiye ve Cezayir arasındaki iş birliği ve yatırım fırsatlarını artırarak her iki ülkenin menfaatlerine hizmet edecek bir zemin oluşturacaktır.
