TUDPAM Başkan Yardımcısı
Gazze Ortadoğu’nun en karmaşık ve hassas bölgelerinden biri olmakla beraber, İsrail-Filistin arasındaki çatışmaların da merkezi konumundadır. Türkiye, Gazze’ye insani yardım ve siyasi destek noktasında destek sağlayarak aktif ve önemli bir rol oynamayı sürdürmektedir. Ancak Türkiye’nin Gazze diplomasisinde tam olarak başarıya ulaşabilmesi için Mısır ile olan iş birliği kritik öneme sahiptir.
Mısır’ın Gazze’deki rolü; Gazze şeridi ile olan bağlantısı ve Filistin içindeki tarihsel ve siyasal etkisi üzerine olmakla beraber bu durumu birkaç faktöre bağlamak yerinde olacaktır.
Bunlardan ilki Refah sınır kapısıdır. Mısır Gazze şeridinin dış dünyaya açılan tek kara kapısı olan sınır kapısını kontrol etmektedir. Bu kapı Gazze’ye insani yardım ve malzeme girişini sağlamada hayati öneme sahiptir. İkinci olarak Mısır’ın Arap dünyasındaki liderlik rolü gelebilir. Bu nedenle Filistin sorununda tarihsel olarak önemli bir konumda yer almış ve etkin diplomasi yolları yürütmüştür. Mısır’ın aracılık ettiği ateşkesler ve barış görüşmeleri Gazze’deki çatışmaların azalmasında önemli bir role sahip olmuştur. Mısır’ın siyasi ve askeri etkisi ise bir diğer önemli faktördür. Mısır, Gazze’deki Filistinli gruplar üzerinde önemli bir etkiye sahip olmakla birlikte Hamas ile olan ilişkileri bölgedeki dengelerin belirlenmesi açısından kritik öneme sahiptir.
Türkiye ve Mısır arasındaki ilişkiler 2013 yılında Mısır’da gerçekleşen darbe sonrasında ciddi şekilde gerilmiş olsa da son yıllarda iki ülke normalleşme adımları atmış ve bu normalleşme adımları ise Gazze diplomasisi noktasında hayati öneme sahip olmuştur.
Türkiye özellikle insani yardım faaliyetleri noktasında etkin rol oynayan önemli bir ülke konumundadır. Ancak bu yardımların Gazze’ye ulaşmasında Mısır’ın lojistik desteği gerekmektedir. Refah sınır kapısının açık tutulması, Türkiye’nin insani yardımlarının Gazze’ye ulaşması noktasında kritik öneme sahiptir. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın son Mısır ziyaretinde de görüşülecek önemli konulardan biri insani yardım konusu olacaktır.
Türkiye ve Mısır arasındaki diplomatik iş birliği Gazze’deki insani durumun toparlanması adına önemli konumdadır. İki ülkenin diplomatik iş birliği bölgesel istikrar açısından da oldukça önemlidir. Zira iki ülkenin ortak hareket etmesi bölge aktörleri üzerinde olumlu etki yapacak seviyeye getirebilir.
Sonuç olarak Mısır, Gazze diplomasisinde Türkiye için vazgeçilmez bir ortaktır. Türkiye’nin Gazze’ye yönelik insani yardımları için ve oluşacak bölgesel istikrar için Mısır ile iş birliğinin geliştirilmesi önemlidir.