Kadriye Yakut
TUDPAM Araştırmacısı
Haber
Türkiye ve Irak’ın dışişleri, savunma ve istihbarat yetkilileri 3 ay aradan sonra Bağdat’ta bir araya geldi. İki ülke yetkilileri, Kuzey Irak’ta güvenliğin sağlanması konusunda atılacak adımları ele aldı. (Kaynak: BBC News Türkçe, 14.03.2024)
TUDPAM Haber Analizi
Türkiye; Irak, özelde Kuzey Irak Kürt yönetimi için önemli bir sınır komşusunun ötesinde, bölgede yaşayan Türkmenlerin durumu, Kuzey Irak’ın dünyaya açılan kapısıdır. Ancak başta PKK terör örgütü sorunu olmak üzere, Kerkük’ün statüsü ve Kuzey Irak’la ilişkilerin güvenlik odaklı ilerlemesine neden olmuştur ve öteden beri iki ülke arasında yoğun bir diplomasi trafiği yürütülüyor. Bu kapsamda, 14 Mart 2024 tarihinde Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve Millî İstihbarat Teşkilâtı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın Bağdat’ta düzenlenen güvenlik zirvesine katıldı. Irak tarafında ise Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin ve Savunma Bakanı Thabit Mohammed Al Abbasi ve istihbarat dahil pek çok kurumdan üst düzey yetkililer zirvede yer aldı.
“Türkiye-Irak Güvenlik Mekanizması Görüşmesi” nden çıkan ortak sonuç bildirisine göre her iki tarafın da Irak’ın siyasi birliğine, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne olan bağlılığı vurgulandı ve PKK’nın Türkiye ve Irak için bir güvenlik sorunu teşkil ettiği ve bu örgütün varlığının Irak Anayasası’nı ihlal ettiği ifade edildi. Bu çerçevede, terörle mücadele, ticaret, tarım, enerji, su, sağlık ve ulaştırma gibi alanlarda faaliyet gösterecek olan Ortak Daimî Komitelerin kurulması konuşuldu. Ayrıca öngörülen iletişim mekanizmaları çerçevesinde, görüşmelerin düzenli ve kesintisiz bir şekilde sürdürülmesi hususunda taraflar anlaşmaya vardı.
Türkiye-İran arasında yapılan bu görüşmeler Yaşar Güler’in ifade ettiği ‘güvenlik koridoru’ oluşturulması açısında önemli bir adımdır. Türkiye’nin bu alanı oluşturmak için Irak’la ortak bir biçimde ilerlemesi hem maliyet hem de planın daha hızlı hayata geçirilmesi kapsamında etkili olacaktır. Diğer yandan, terör örgütü PKK, Irak için de büyük bir güvenlik sorunu oluşturmaya başladı. Merkeze kadar inmeye başlayan PKK terör örgütü Irak’ın egemenliğini tehdit eden terör eylemleri ve Irak güvenlik güçlerine saldırılar düzenledi. Bu bağlamda, bu güvenlik zirvesi her iki ülkenin de terörle mücadeledeki kararlılığını ve güvenli ortak bir gelecek için iş birliği yapma niyetini bir kanıtlar niteliktedir.
Son olarak, nisan ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Irak’a gerçekleştirecek olduğu ziyareti öncesinde alınan bu kararların iki ülke arasında ileriki dönemlerde daha net diplomatik diyaloglar yaşanacağının bir göstergesi olabilir.
