Orijinal Haber Metni
Μία από τις σημαντικότερες μάχες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, με καθοριστική σημασία για τη συνέχειά του ήταν αυτή που έγινε στο Σαρίκαμις (σήμερα, πόλη της Τουρκίας στην επαρχία Καρς, της ανατολικής πλευράς της χώρας). Σ’ αυτή τη μάχη (τέλη 1914- αρχές 1915) συγκρούστηκαν ρωσικά και οθωμανικά στρατεύματα. Οι Οθωμανοί υπέστησαν πανωλεθρία, από την οποία δεν «συνήλθαν» μέχρι το τέλος του Α’ ΠΠ.
Αρκετές χιλιάδες δεν πρόλαβαν να πολεμήσουν καν, καθώς πάγωσαν μέσα στα χιόνια. Η πανωλεθρία των Οθωμανών, εκτός από όλα τα άλλα είχε και μια οδυνηρή συνέπεια για τους Αρμένιους, καθώς κυρίως λόγω λιποταξιών πολλών από αυτούς (δεν ήταν όμως οι μόνοι που λιποτάκτησαν…) θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για την ήττα και αυτό αποτέλεσε μια από τις αφορμές για τη γενοκτονία τους…
…
Να σημειώσουμε, ότι ο μεν Ενβέρ πασάς, επικεφαλής των Τούρκων στους Βαλκανικούς Πολέμους, με τις τεράστιες απώλειες εδαφών, αλλά και στη Λιβύη το 1911, την οποία κατέλαβαν οι Ιταλοί θεωρούσε τον εαυτό του στρατιωτική ιδιοφυΐα, την ίδια ώρα που ο Γερμανός στρατιωτικός σύμβουλος, Στρατηγός Λίμαν φον Σάντερς τον θεωρούσε, τουλάχιστον ανίδεο, κάτι που αποδείχτηκε και στο Σαρίκαμις.
…
Ο Ενβέρ δεν δέχτηκε ότι ο στρατός του υπέστη πανωλεθρία, αλλά είπε ότι επρόκειτο για μια τοπική οπισθοχώρηση! Βασικός υπαίτιος ήταν ο ίδιος με τον ερασιτεχνικό σχεδιασμό του, την αδυναμία να προβλέψει τις ρωσικές κινήσεις και την αδυναμία του στρατού να κινηθεί σε υψόμετρα που έφταναν και τα 3.000 μέτρα χωρίς την κατάλληλη εκπαίδευση και τον απαραίτητο εξοπλισμό.
Βρήκε μάλιστα, σε λιποταξίες κάποιων Αρμενίων, μια καλή δικαιολογία για να καλύψει τα δικά του σοβαρά λάθη. Παρέλειψε όμως να αναφέρει ότι υπήρχαν και 12.000 Τούρκοι λιποτάκτες, οι οποίοι μάλιστα συγκεντρώθηκαν στο Ερζερούμ στις αρχές Ιανουαρίου 1915.Το Σαρίκαμις τροφοδότησε την προϋπάρχουσα παράνοια της οθωμανικής κυβέρνησης σχετικά με τους Αρμένιους υπηκόους της και χρησίμευσε ως προοίμιο για τη γενοκτονία των Αρμενίων.
…
Αυτή ήταν σε αδρές γραμμές, η μάχη τον Σαρίκαμις, μία από τις σημαντικότερες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία προκάλεσε ανεπανόρθωτη ζημιά στον οθωμανικό στρατό. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν ανάμεσα στους χαμένους του Α’ ΠΠ. Το Καρς, όπως είδαμε, ήταν ρωσικό. Πώς βρέθηκε σε τουρκικά χέρια; Με τη Συνθήκη της Μόσχας (1921), οι γενναιόδωροι Μπολσεβίκοι έδωσαν στην Τουρκία το Καρς και το Αρνταχάν και πήραν το Μπατούμ και την περιοχή βόρεια του χωριού Σαρπ.
Παράλληλα, οι Μπολσεβίκοι αναγνώρισαν την εθνικιστική κυβέρνηση του Κεμάλ, ως μόνη νόμιμη κυβέρνηση της Τουρκίας, ενώ ενίσχυσαν τον σφαγέα Ατατούρκ, με 10 εκατομμύρια χρυσά ρωσικά ρούβλια και πολεμοφόδια (Δρ. Ιωάννης Σ. Παπαφλωράτος, «Η Ιστορία του Ελληνικού Στρατού 1833-1949»). Σαφώς, και όπως αποδείχθηκε, η συμμετοχή της Ελλάδας στην Εκστρατεία της. Ουκρανίας ήταν λανθασμένη.
…
Haber Çeviri
Birinci Dünya Savaşı’nın en önemli ve savaşın gidişatını belirleyen muharebelerinden biri, Sarıkamış’ta (bugün Türkiye’nin doğu kesiminde, Kars ilinde bulunan bir şehir) gerçekleşti. Bu savaşta (1914 sonu-1915 başı) Rus ve Osmanlı orduları çatıştı. Osmanlılar, Birinci Dünya Savaşı’nın sonuna kadar “toparlanamadıkları” bir bozguna uğradılar.
Binlerce asker, karların içinde donarak savaşmaya bile fırsat bulamadı. Osmanlıların bozgunu, diğer her şeyin yanı sıra Ermeniler için de acı bir sonuç doğurdu, çünkü çoğu askerin firar etmesi (ancak firar edenler sadece onlar değildi…) yenilgiden sorumlu tutuldu ve bu da onların soykırımına neden olan sebeplerden biri oldu…
…
Enver Paşa’nın Balkan Savaşları’nda Türklerin başkomutanı olarak büyük toprak kayıplarına yol açtığını ve 1911’de İtalyanlar tarafından ele geçirilen Libya’da da büyük toprak kayıpları yaşadı, ancak kendini askeri bir dahi olarak görüyordu. Oysa Alman askeri danışmanı General Liman von Sanders onu en azından bilgisiz olarak görüyordu ve bu, Sarıkamış’ta da kanıtlandı.
…
Enver, ordusunun büyük bir yenilgiye uğradığını kabul etmedi, bunun yerel bir geri çekilme olduğunu söyledi! Asıl suçlu, amatörce planlaması, Rusların hareketlerini öngörememesi ve ordusunun uygun eğitim ve gerekli ekipman olmadan 3.000 metreye varan rakımlarda hareket edememesi idi.
Hatta bazı Ermenilerin firar etmesini, kendi ciddi hatalarını örtbas etmek için iyi bir bahane olarak gördü. Ancak, 12.000 Türk askerinin de firar ettiğini ve bunların Ocak 1915’in başlarında Erzurum’da toplandığını belirtmeyi ihmal etti. Sarıkamış, Osmanlı hükümetinin Ermeni vatandaşlarına karşı önceden var olan paranoyasını besledi ve Ermenilere yönelik soykırımın öncüsü oldu.
Bu kısaca, Birinci Dünya Savaşı’nın en önemli savaşlarından biri olan ve Osmanlı ordusuna telafisi imkânsız zararlar veren Sarıkamış Savaşı’ydı. Osmanlı İmparatorluğu, Birinci Dünya Savaşı’nın kaybedenleri arasındaydı. Kars, gördüğümüz gibi, Rusların eline geçmişti. Nasıl Türklerin eline geçti? Moskova Antlaşması (1921) ile cömert Bolşevikler, Kars ve Ardahan’ı Türkiye’ye verirken, Batum ve Sarp köyünün kuzeyindeki bölgeyi aldılar.
Aynı zamanda Bolşevikler, Kemal’in milliyetçi hükümetini Türkiye’nin tek meşru hükümeti olarak tanıdılar ve katil Atatürk’ü 10 milyon altın Rus rublesi ve savaş malzemeleriyle desteklediler (Dr. Ioannis S. Papafloratos, “Yunan Ordusunun Tarihi 1833-1949”). Açıkçası ve kanıtlandığı gibi, Yunanistan’ın Ukrayna Seferi’ne katılımı yanlıştı.
…
