Mustafa Emir Bilgen
TUDPAM Araştırmacısı
Haber
Hamas ile İsrail arasında yaşanan savaşa tepki olarak Kızıldeniz’i ablukaya alan İran destekli Yemenli Husiler, başta Avrupa ülkelerine ait gemiler olmak üzere hemen her gemiyi hedef olarak görüp, ateş açıyor. Avrupalı devletler de ABD öncülüğünde saldırılara karşı koymaya çalışıyor. Son olarak hedef alınmayacağı belirtilen Çin tankerine 4 adet balistik füze ateşlendi. (Kaynak: Business Insider, 26.03.2024)
TUDPAM Haber Analiz
7 Ekim 2023 tarihinde Hamas’ın İsrail’e karşı başlattığı ‘‘Aksa Tufanı Operasyonu’’ ile Orta Doğu, eski hareketli günlerine geri döndü. Hamas saldırısının hemen akabinde İsrail de ‘‘Demir Kılıçlar Operasyonunu’’ başlatarak Gazze Şeridi’ni vurmaya başladı. Başta ABD olmak üzere birçok batılı devlet, savaşta İsrail’in meşru müdafaa yaptığını öne sürerek İsrail’e kesintisiz askerî ve siyasi destek sundu.
İsrail’e sunulan bu desteğe ket vurmak ve savaşın eksenini kaydırmak isteyen İran destekli Yemenli Husiler de Yemen’den İsrail’e balistik füze ve İHA saldırılarına başladı. Ayrıca özellikle Babülmendep Boğazı ile Kızıldeniz üzerinden İsrail’e seyreden batılı yük gemilerine de saldırılara başladı.
Dünya petrolünün %8’i, dünya deniz trafiğinin %7’si Babülmendep Boğazı üzerinden sağlanıyor ve yılda ortalama 21 bin gemi bu güzergâhı kullanıyor. Husiler, sadece İsrail’e giden gemilere ve İsrail’e destek veren ülkelere karşı tehdit beyanı açıkladıysa da saldırmayacağını beyan ettiği Çin’e ait bir tankere geçtiğimiz hafta 4 adet balistik füze ateşledi. Ateşlenen füzeler, gemide ağır hasar oluşturmasa da tehdidin boyutunu gözler önüne sermektedir.
Kızıldeniz’deki Husi tehdidinin bastırılması maksadıyla oluşturulan görev gücünde ABD ve Birleşik Krallık hem saldırı hem de savunma durumundayken, diğer Avrupalı devletler (Fransa, İtalya, Yunanistan) sadece savunma pozisyonunda kalmaktadır.
Kızıldeniz’de artan Husi terörü, küresel deniz taşımacılığını derinden etkiledi. Navlun bedeli başta olmak üzere sigorta bedellerinde ciddi artışlar yaşandı ve taşımacılık firmaları alternatif rotalara yönelimler gösterdi. Güney Asya’dan Avrupa’ya, Süveyş Kanalı haricindeki tek kısa alternatif rota Ümit Burnu’nun dolaşılmasıdır. Tüm Afrika’nın dolaşıldığı rotada ise seyir süreleri katlanarak artmaktadır.
19 Ekim 2023 tarihinden bu yana yüzlerce balistik füze, gemisavar füze, İHA ve insansız deniz aracı saldırısı yapan Husiler, iki adet yük gemisini ele geçirmeyi başardı. Saldırılarda yalnızca İngilizlere ait bit yük gemisi vurulup batırıldı. Zaman zaman ABD, Husilere karşı nokta hava saldırıları yapsa da saldırı boyutu henüz azaltılamadı. Gelinen noktada İsrail ile Hamas arasındaki çatışmasına müteakip Husi saldırılarının bitip bitmeyeceği muammadır.
