Mehmet Gökhan Özbuçukçu
TUDPAM Genel Koordinatörü
Haber
Gürcistan’da halk, hükümetin geçen yıl kitlesel gösterilerin ardından rafa kaldırdığı “yabancı etkinin şeffaflığı” olarak tanımlanan “yabancı ajanlar” yasa tasarısını yeniden gündeme getireceğini açıklamasından bu yana parlamento binası önünde protesto gösterileri düzenliyor. (Kaynak: Anadolu Ajansı, 03.05.2024)
TUDPAM Haber Analiz
Gürcistan’da binlerce kişi tartışmalı “yabancı etki şeffaflığı” yasasını protesto etmek için başkent Tiflis’te sokaklara döküldü. Tartışmalı yasa tasarısı, medya ve kâr amacı gütmeyen kuruluşların, finansmanlarının yüzde 20’sinden fazlasını yurtdışından almaları hâlinde yabancı etkisinde olduklarını tescil ettirmelerini gerektiriyor. Tasarıya karşı çıkanlar, Moskova yönetiminin Kremlin ile aynı fikirde olmayan medya ve diğer kuruluşları damgalamak için benzer yasaları kullanması nedeniyle bu yasayı “Rus yasası” olarak adlandırıyor.
Parlamento gündeminde olan “yabancı ajan” yasasına karşı protestolar devam ediyor. Yasa, yabancı finansmanlı STK ve medya çalışmalarının engellenmesini öngörüyor. Muhalifler günlerdir sokaklarda. İktidardaki Gürcü Hayali Partisi, Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) 1938 yılında kabul edilen Yabancı Ajanlar Kayıt Yasası’nı (FARA) örnek aldığını iddia ediyor. FARA, ABD’de faaliyet gösteren yabancı hükûmetlerin, siyasi grupların veya bireylerin Amerikan halkı veya hükûmeti aleyhindeki faaliyetlerini ve finansman kaynaklarını açıkça bildirmelerini gerektiriyor. Gürcü Rüyası Partisi, yasanın şeffaflığı teşvik etmek ve yabancılar tarafından dayatılan “sözde liberal değerlerle” mücadele etmek için gerekli olduğunu savunuyor.
Gürcü Hayali Partisi tarafından parlamentoya sunulan “yabancı etkinin şeffaflığı” yasa tasarısı 1 Mayıs’ta yapılan ikinci oylamadan da geçti. Parlamento genel kurulunda 83 milletvekili iktidar partisi tarafından sunulan tasarı lehinde oy kullanırken 23 milletvekili “hayır” oyu verdi. Tasarı daha önce yapılan ilk oylamada da onaylanmıştı. Tasarının yasalaşması için parlamentoda üç kez onaylanması gerekiyor.
Başkent Tiflis’te toplanan binlerce kişi Cumhuriyet Meydanı’ndan parlamento binasına kadar yürüdü. Yasa tasarısına karşı çıkan göstericiler Gürcistan ve Avrupa Birliği (AB) bayrakları ile tasarı karşıtı pankartlar taşıdı. Tasarının yasalaşması hâlinde ülkenin AB ile bütünleşme sürecinin olumsuz etkileneceğini savunan göstericiler “Avrupa’ya evet, Rus yasasına hayır” sloganları attı.
Gürcü Rüyası Partisi ilk olarak Mart 2023’te “yabancı etkinin şeffaflığı” yasa tasarısını parlamentoya sunmuştu. Tasarı, fonlarının yüzde 20’sinden fazlasını yurtdışından alan Gürcü kuruluşların “yabancı ajan” olarak kayıt yaptırmalarını ya da para cezasına çarptırılmalarını öngörüyordu. Muhalifler ve Cumhurbaşkanı Salome Zurabishvili, tasarının Rusya’nın talimatıyla hazırlandığını iddia ederek iptal edilmesini talep etmişti. Muhalefet tasarının iptali için gösteriler başlatırken, parlamentoda milletvekilleri arasında kavgalar çıkmış ve Tiflis sokaklarında protestolar düzenlenmişti.
ABD ve AB’nin bölgeye yönelik söylemleri ve sınır komşumuz olan Gürcistan’da karışıklıkların çıkması bölge güvenliği açısından risk oluşturmaya devam ediyor.
