Dış Politika Araştırmacısı
Haber
Dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi Çinli BYD Türkiye’ye yaklaşık 1 milyar dolarlık yatırım yapacak. (Anadolu Ajansı, 09.07.2024)
TUDPAM Haber Analizi
Çinli araç üreticisi BYD, Avrupa kıtasına yönelik ihracat merkezi oluşturma çalışmalarına tam gaz devam ediyor. Macaristan’da kurulan fabrikadan sonra Türkiye’de de bir fabrika kurulması planlanıyor. Bunun için BYD’nin Türkiye’ye 1 milyar dolarlık bir yatırım yapacağı Pazartesi günü imzalanan anlaşma ile kesinleşmiş durumda. Anlaşmaya göre bu yatırımla yıllık 150 bin araç kapasiteli elektrikli ve şarj edilebilir hibrit otomobil üretim tesisi ile sürdürülebilir mobilite teknolojilerine yönelik AR-GE merkezi kurulması öngörülüyor. 2026 yılı sonunda üretime başlaması hedeflenen tesiste, 5 bin kişiye kadar doğrudan istihdam sağlanması planlanıyor.
İmza töreninden sonra fabrikanın kurulacağı yer anons edilmemiş olsa da, Bloomberg geçen cuma günü bu fabrikanın Manisa’da kurulma ihtimalinin yüksek olduğuna dair bir haber yapmıştı. Ayrıca bu projenin gerçekleşmesiyle birlikte BYD fabrikası, Türkiye’de yabancı bir üreticinin sahip olacağı ilk elektrikli araç fabrikası olacak.
Çinli firmanın Türkiye’de bu denli büyük bir yatırıma imza atmasının ana sebebi Türkiye’nin de üyesi olduğu Avrupa Birliği Gümrük Birliği’dir. Türkiye’de kurulacak bir fabrika ile Çinli firma Avrupa Birliği Gümrük Birliği üye ülkelerinin Avrupa ticaretinde sahip olduğu ayrıcalıklara sahip olarak ticaretini daha kolay şekilde sağlayabilecektir. Bunun istenmesinin temel sebebi AB’nin, Çin’den ithal edilen elektrikli araçlara geçici tarifeler uygulama planını uygulamaya koymasıyla beraber BYD markasına, mevcut yüzde 10’luk vergi oranına ek olarak %17’lik ekstra gümrük vergisi eklemesidir. Türkiye’de kurulacak bir fabrika ile Avrupa Birliği Gümrük Birliği’nin bir üye ülkesinin altında üretilen BYD araçları, AB’nin BYD’ye koyduğu bazı ekstra tarifelerden kaçınabilecek ve Avrupa pazarına daha rahat girebilecektir.
Buna ek olarak BYD’nin Türkiye’ye yatırım yapmasının diğer bir sebebi Türkiye’nin iç pazarına yayılma isteğidir. 90 milyona yakın nüfusu ve dinamik sosyal yapısıyla elektrikli araçlar için önemli bir pazar olan Türkiye, tam da bu sebeplerden dolayı BYD için de önemli bir hedef bölgedir. Bu sebeple BYD’nin Türkiye’de fabrika kurması, markayı Türkiye’deki elektrikli araç pazarında önemli aktörlerden birisi haline getirecektir.
Özetle, BYD’nin 1 milyar dolar değerinde yapacağı yatırım ile Türkiye’de kurulacak fabrika, iki ülke için de birçok pozitif gelişmeye kapı açabilir. Kurulacak fabrika ile sağlanacak istihdam ve teknoloji ve bilgi transferi Türkiye tarafı için oldukça yararlı olacakken Çinli üretici Türkiye sayesinde Avrupa Birliği Gümrük Birliği içinde olan bir ülkede elektrikli araçlar üreterek Avrupa pazarına rahat şekilde erişebilecek, ayrıca Türkiye’deki otomotiv sektörünün önemli aktörlerinden birisi haline gelerek iç pazarda oluşan taleplere arz yaratabilecektir. İkili ilişkilerin özellikle ticaret ve ekonomi üzerinde gitgide geliştiğine tanık olduğumuz bu günler, tarafların daha büyük projelerde bir araya geleceğinin habercisidir.
Kaynakça
Uylaş, H., Karaköse, G., Toptaş, M. C., & Duyar, Z. (2024). Dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi Çinli BYD’den Türkiye’ye dev yatırım. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/dunyanin-en-buyuk-elektrikli-arac-ureticisi-cinli-bydden-turkiyeye-dev-yatirim/3269439
Tavşan, S. (2024). China’s BYD to invest $1bn in Turkey for EV plant. Nikkei Asia. https://asia.nikkei.com/Business/Automobiles/China-s-BYD-to-invest-1bn-in-Turkey-for-EV-plant