Giriş
Uzun yıllar boyunca aktif şekilde terörle mücadele eden Türkiye, son dönemde mücadele yönteminde önemli bir stratejik yenilik yapmıştır. Bu yeniliklerin, hiç kuşkusuz insansız hava araçları (İHA) ve silahlı insansız hava araçları (SİHA) olduğunu söylemek mümkündür. Türkiye’nin geleneksel mücadele yöntemlerine İHA ve SİHA gibi modern araçları da entegre ederek büyük bir atılım sağlamıştır. Buradan hareketle, bu analizde Türkiye’nin terörle mücadelesinde İHA ve SİHA’ların etkisi ele alınmaya çalışılacaktır.
İnsansız Hava Araçları (İHA) ve Silahlı İnsansız Hava Araçları (SİHA) Nedir?
Son yıllarda savunma sanayisinde meydana gelen gelişmeler ve değişimler, birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’yi de inovasyona zorlamıştır. Bunların en başında da hiç şüphesiz İHA’lar ve SİHA’lar geliyor. Peki bu bahsi geçen İHA ve SİHA, bizlere ne anlam ifade ediyor?
İHA’lar, adından da anlaşılacağı üzere insan müdahalesi bulunmadan verilen ya da belirlenen görevi ifa etmek adına dizayn edilmiş bir araçtır. Bu araçlar özellikle istihbarati bilgi toplama, gözlem yapma ve keşif çalışmalarında önem arz etmekte. SİHA’lar ise İHA gibi benzer görevler ifa edebilirken, İHA’ların silahlanmış versiyonları olarak karşımıza çıkıyor. İşte tam da bu noktada, Türkiye gibi uzun yıllardır terör tehdidi ile uğraşan ülkeler İHA ve SİHA’lara fazlasıyla ilgi duymaya başlamış ve hatta Türkiye, sahip olduğu savunma sanayisi teknolojisiyle kendi İHA ve SİHA’larını üretmiş ve dünya piyasasında üstün başarılara imza atmıştır. Dolayısıyla Türkiye’nin bu başarısı dünya kamuoyunda dosta güven, düşmana korku verirken; genel olarak takdirle karşılanmaktadır.
Terörle Mücadelede İHA ve SİHA’ların Rolü
Terörle mücadele konusunda son yıllardaki en önemli inovasyonların başında hiç şüphesiz İHA ve SİHA’lar geliyor. İHA ve SİHA’ların sağladığı avantajlar, terörle mücadele eden ülkelere kolaylık sağlıyor.
Terörle mücadele kapsamında uzun yıllardır uğraş veren ülkelerden biri olan Türkiye ise geliştirdiği İHA ve SİHA teknolojileriyle, terörle mücadele yöntemine farklı bir bakış açısı kazandırmıştır. Hem ülke sınırları içerisinde hem de sınır ötesi harekâtlarda son yıllarda aktif şekilde kullanılan İHA ve SİHA’lar, hedef tespitinin sağlanmasında, bilgi akışının sağlanmasında, saldırı kapasitesinin artırılmasında, tehdidi yerinde yok etmede, teröristlerin ya da düşman unsurlarının psikolojilerini ve morallerini altüst etmede ve harekâtlardaki insan unsuru kayıp riskinin önüne geçilmesi gibi önemli hususlarda öne çıkmaktadır.
Türkiye, İHA ve SİHA Kullanımı ile Ne Elde Ediyor?
Öncelikle, Türkiye’nin yerli ve millî silahlarını kullanarak terör unsurları ile mücadelesinde sağladığı başarı, yerli üretimin artışını tetiklerken; savunma sanayindeki bağımlılığı da azaltan bir vesile olarak görülmeli. Çünkü Türkiye, İHA ve SİHA üretimi konusunda sağladığı büyük başarılarla son dönemde maruz kaldığı savunma sanayisi yaptırımlarına karşı bir başkaldırı sağlamış ve bu alandaki bağımsızlık çabalarının da karşılığını fazlasıyla almıştır. Türkiye, hem sınır ötesi harekâtlarda hem de yurt içindeki operasyonlarda etkin bir şekilde İHA ve SİHA’ları kullanarak kesintisiz bir destek sağlamıştır. Türkiye’nin bu alandaki yerli kapasitesinin artması sadece askerî alanda değil, aynı zamanda ekonomik ve diplomatik anlamda da stratejik bir avantaj yarattığını söylemek de abartı olmayacaktır.
Türkiye, özellikle İHA ve SİHA teknolojileriyle ciddi bir itibar kazanmış ve dünya çapında önemli bir aktör hâline gelmiştir. Birçok ülke Türk yapımı İHA ve SİHA’lara ilgi göstermekte ve kullanmak üzere girişimlerde bulunmaktadır. Böylelikle Türkiye, İHA ve SİHA’lar aracılığıyla savunma sanayisi ürünlerini ihraç ederek hem ekonomik anlamda kazanç sağlamakta hem de diplomatik hususlarda elini güçlendirmektedir.
Terörle Mücadelede Karşılaşılan Zorluklar
Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi, terörle mücadele kapsamında İHA ve SİHA’ların kullanımı büyük bir etki alanı yaratmış olsa da bu teknolojilerin de bazı sınırlamalar ve zorluklarla mücadele edeceği gerçeği de unutulmamalı.
Örnek verecek olursak; modern savunma sistemlerine sahip unsurlara karşı SİHA’ların etki alanı daralarak birer hedef hâline gelmesi muhtemeldir. Dolayısıyla bu durum, SİHA ve İHA’ların operasyonel anlamdaki hareket alanını daraltabilir. Dahası, elektronik harp ve sinyal değiştirme/karıştırma yetkinliği olan unsurlar da İHA ve SİHA’ların kullanımı hususunda tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Ancak bu konuların hiçbirinin PKK gibi gerilla çatışması yürüten terör örgütleri için geçerli bir konu olmadığından terörle mücadele kapsamında etkinliği devam edecektir.
Sonuç
Özetle söylemek gerekirse; Türkiye, terörle mücadele konusunda İHA ve SİHA teknolojilerini geliştirerek ve bunu operasyonel manada kullanarak geleneksel harp yöntemlerine bir yenilik kazandırarak çığır açmıştır. Türkiye’nin bu araçları aktif kullanması operasyonlarında verimliliği artırmış, terör unsurlarının etkisini ve etkinliğini azaltmış ve Türk ordusuna stratejik ve psikolojik bir üstünlük kazandırmıştır. Bu başarıların daim olması ve süreklilik kazanması için Türkiye’nin savunma sanayisindeki yatırımları artmalı ve İHA ve SİHA özelinde olmak üzere tüm savunma sanayisi ürünlerinde inovatif gelişmeler hız kazanmalıdır.
Fotoğraf: Anadolu Ajansı
