Siyaset Bilimi Uzmanı
NATO’nun 75’inci yıl zirvesi, 1949 yılında ilk anlaşmanın imzalandığı Washington’da toplandı. Zirve, tarihi bir dönüm noktası olarak önemli liderlerin bir araya gelmesini sağladı. Açılışta konuşan ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna’ya daha fazla hava savunma sistemi sağlayacaklarını duyurdu. Zirvenin açılış konuşmasını NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, 75 yıl önce imzalanan kuruluş anlaşmasının yapıldığı Mellon Oditoryumu’nda gerçekleştirdi. Stoltenberg, 1949’da liderlerin “barışın taahhüdü ve özgürlüklerin korunması” hedefiyle NATO’yu kurduğuna dikkat çekerek, ittifakı “tarihin en başarılı birliği” olarak tanımladı. Ardından mikrofonu alan Biden, İsveç ve Finlandiya’nın katılımıyla üye sayısının 32’ye çıktığını belirterek, NATO’nun her zamankinden daha güçlü olduğunu vurguladı.
ABD Başkanı Joe Biden, NATO’nun 75. yıl zirvesinde yaptığı konuşmada Ukrayna-Rusya savaşına büyük bir kısmını ayırdı ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e sert mesajlar gönderdi. Biden, Putin’in Ukrayna’nın tamamen boyun eğmesini, demokrasinin sona erdirilmesini, kültürün yok edilmesini ve ülkenin haritadan silinmesini istediğini ifade ederek, bunun soykırımı ima ettiğini söyledi.
NATO Zirvesi’nin Sonuç Bildirgesi yayımlandı. Bildirgede, ittifakın Ukrayna’yı “NATO üyeliği de dahil olmak üzere tam Avrupa-Atlantik entegrasyonuna giden geri dönüşü olmayan yolda” desteklemeye devam edeceği vurgulandı. Müttefiklerin, önümüzdeki yıl içinde Ukrayna’ya asgari 40 milyar avroluk askeri yardım sağlamayı planladığı ifade edildi. Ayrıca, müttefikler kabul ettiğinde Ukrayna’ya İttifak’a katılma daveti gönderecekleri teyit edildi. Bildirgede, “Ukrayna’nın kendi güvenlik düzenlemelerini seçme ve geleceğine karar verme hakkını tam olarak destekliyoruz. Ukrayna’nın geleceği NATO’dadır” denildi. Ukrayna’nın, İttifak ile giderek daha fazla bütünleştiği vurgulandı.
NATO Sonuç Bildirgesi yayımlandı ve 2026 zirvesinin Türkiye’de yapılacağı duyuruldu. Bildirgede, müttefiklerin Ukrayna’ya gelecek yıl en az 40 milyar Euro fon sağlaması kararlaştırılırken, Çin’e Rusya’nın Ukrayna ile savaşına verdiği desteği sonlandırma çağrısı yapıldı. NATO’nun yayımladığı Sonuç Bildirgesi’nde, 2026 zirvesinin Türkiye’de gerçekleştirileceği duyuruldu. Bildirgede öne çıkan noktalar şunlar:
-Müttefiklerin, Ukrayna’ya gelecek yıl en az 40 milyar Euro fon sağlaması kararlaştırıldı.
-Çin Halk Cumhuriyeti’ne, Rusya’nın Ukrayna ile savaşına verdiği desteği sonlandırması ve BM kurallarına uyması çağrısında bulunuldu.
-Rusya’nın, müttefiklerin güvenliğine yönelik en önemli tehdit olmaya devam ettiği belirtildi.
-Teröristlere karşı kararlılıkla mücadeleye devam edileceği vurgulandı.
-İran’ın istikrarsızlaştırıcı eylemlerinin Avrupa-Atlantik güvenliğini etkilediği ifade edildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Fransa Cumhurbaşkanı Macron arasındaki görüşmede, Türkiye ile Fransa ikili ilişkileri, Ukrayna-Rusya savaşı, İsrail’in Filistin’e yönelik saldırıları gibi bölgesel ve küresel konular ele alındı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ile Fransa arasındaki ilişkilerin her alanda artırılmasının önemini vurgulayarak, Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik sürecinin canlandırılmasının gerekliliğine dikkat çekti ve bu konuda Türkiye’nin desteklenmesi beklentisini dile getirdi. Erdoğan, ayrıca İsrail’in ateşkes konusunda Batılı ülkeler tarafından teşvik edilmesinin bölgesel ve küresel barışa katkı sağlayacağını belirterek, Fransa’nın da bu noktada somut adımlar atmasının yararlı olacağını ifade etti.
Kaynakça
Anadolu Ajansı, NATO Zirvesi, ittifakın 75. yıl dönümü kutlamasıyla başladı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/nato-zirvesi-ittifakin-75-yil-donumu-kutlamasiyla-basladi/3270720, Erişim Tarihi:16.07.2024.
TRT Haber, NATO Zirvesi’nden Türkiye için öne çıkan 10 başlık, https://www.trthaber.com/haber/dunya/nato-zirvesinden-turkiye-icin-one-cikan-10-baslik-867750.html, Erişim Tarihi:16.07.2024.
Medyascope, 2026 NATO Zirvesi Türkiye’de yapılacak, https://medyascope.tv/2024/07/11/2026-nato-zirvesi-turkiyede-yapilacak/ , Erişim Tarihi:16.07.2024.
Hürriyet, NATO zirvesinde 75. yıl duruşu, https://www.hurriyet.com.tr/gundem/nato-zirvesinde-75-yil-durusu-42487889, Erişim Tarihi:16.07.2024.
T.C. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, NATO Zirvesi’nin Sonuç Bildirgesi yayımlandı, https://www.iletisim.gov.tr/turkce/haberler/detay/nato-zirvesinin-sonuc-bildirgesi-yayimlandi ,Erişim Tarihi:16.07.2024.
BBC News, NATO’nun 75. yıl zirvesinde konuşan Blinken: ‘ABD yapımı F-16’lar bu yaz Ukrayna semalarında olacak, https://www.bbc.com/turkce/articles/c16j5k9p2pro, Erişim Tarihi: 15.07.2024.
T.C. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın NATO Zirvesi’ndeki yoğun diplomasi trafiği, https://www.iletisim.gov.tr/turkce/haberler/detay/cumhurbaskani-erdoganin-nato-zirvesindeki-yogun-diplomasi-trafigi, Erişim Tarihi: 15.07.2024.
